Technologia, która do niedawna wykorzystywana była jedynie w zaawansowanych dziedzinach życia może być wspaniałą alternatywą uzupełniającą funkcjonowanie osób z niepełnosprawnościami. Bez nakładów finansowych i technologicznych urządzenie mobilne osoby z niepełnosprawnością może zamienić się w nowoczesne centrum aktywności, które zastąpi jej zmysły oraz umiejętności. Odpowiednia technologia w smartfonie może zastąpić oczy osobie niedowidzącej, skutecznie porozumieć się na ulicy np. osobie po udarze z afazją, czy zaplanować bezpieczną podróż komunikacją miejską osobie na wózku inwalidzkim. Aplikacje te przełamują bariery, które niesie niepełnosprawność, ponadto są intuicyjne w obsłudze. Warto je znać i upowszechniać wiedzę o ich istnieniu. Wybrałam najciekawsze propozycje dla osób z różnym typem niepełnosprawności, w doborze kierowałam się funkcjonalnością aplikacji. Kryterium zawęziłam również do programów darmowych. Jestem pozytywnie zaskoczona tym, jak wiele aplikacji spełniło moje wymagania.
Aplikacje dla osób z niedosłuchem oraz z zaburzeniami komunikacji werbalnej
HearUs to aplikacja, która wykorzystuje w synchronizowany sposób metody komunikacji wspomaganej (AAC – Augmentative and Alternative Communication). Jak podaje HearUs, aplikacja pozwala na swobodną komunikację osoby niemówiącej z opiekunem, lekarzem, kierowcą autobusu czy dowolną osobą spotkaną na ulicy. Oprócz zwykłych sytuacji życiowych jak wyrażenie potrzeby skorzystania z łazienki, aplikacja zawiera tak ważne funkcje, jak odczytanie listy przyjmowanych leków, czy też zawiadomienie bliskiej osoby o sytuacji alarmowej. Pozwala każdemu na skuteczne i precyzyjne porozumiewanie się na co dzień. Dzięki niej użytkownik jest w stanie zakomunikować swoje potrzeby oraz wykonać nie tylko proste czynności (np. zakupy), ale także te bardziej skomplikowane, jak wizyta w urzędzie. Blisko 1000 kategorii i podkategorii, przewidujących codzienne sytuacje życiowe przedstawionych jest na zasadzie prostych, czytelnych przycisków. Zobrazowane są one dodatkowo ikonami, dzięki którym osoby o różnym stopniu niepełnosprawności, bez problemu mogą wybrać potrzebną czynność czy komunikat. Wciśnięcie przycisku, powoduje odczytanie wypowiedzi z głośnika telefonu lub innego urządzenia mobilnego.
Po otrzymaniu informacji zwrotnej od rozmówcy, użytkownik może udzielić dowolnej odpowiedzi wpisywanej dzięki funkcji „Powiedz coś”, wybrać prostą opcję „tak”/„nie” lub użyć kolejnego przycisku. Wspaniale, że aplikację można pobrać dla systemu iOS, oraz dla systemu Android. Minusem HearUs jest to, że jedynie wersja demo jest bezpłatna, dostęp do wszystkich możliwości aplikacji wiąże się z poniesieniem kosztów. Co ważne, interfejs aplikacji jest czytelny i intuicyjny. HearUs to wspaniałe rozwiązanie dla osób z afazją, po udarach.
Aplikacje dla osób niewidomych i niedowidzących
Ten rodzaj aplikacji to wspaniałe rozwiązania, które wzmacniają funkcję wzroku. Przydadzą się w codziennych sytuacjach, w domu, na ulicy. Ciekawym pomysłem, który znalazłam na rynku polskim są wielofunkcyjne aplikacje z serii Seeing Assistant. Wspaniałą informacją jest to, że te mobilne aplikacje wspierające osoby z niepełnosprawnościami, udostępniane są bezpłatnie, zarówno na platformę Google Android, jak i Apple iOS. Aplikacjami można kierować za pomocą poleń głosowych. Seeing Assistant Move asystuje na przykład w czasie pieszego przemieszczania się. Możemy być informowani przez program o wszystkich punktach, które mijamy lub do których się zbliżamy. Mogą to być punkty z naszych baz, a nawet dane adresowe. Ustawiamy promień z jakiego punkty nas interesują, częstotliwość komunikatów i rodzaj lokalizacji. Dzięki użyciu systemowej syntezy mowy możemy korzystać z aplikacji SAM przy zablokowanym ekranie, zminimalizowanym programie, podczas rozmowy telefonicznej, słuchania książki czy muzyki. Sprawia to także, że bateria naszego urządzenia działa znacznie, znacznie dłużej. Seeing Assistant Home stworzony został, aby ułatwić osobom niewidomym oraz niedowidzącym rozpoznawanie i zarządzanie dziesiątkami przedmiotów codziennego użytku. Aplikacja zastępuje wiele specjalistycznych produktów dedykowanych osobom z dysfunkcją wzroku. Jak można dowiedzieć się na stronie Seeing Assistant Home ,, moduł rozpoznający kody kreskowe umożliwia nie tylko odczytanie samego kodu z opakowania ale także, korzystając z dostępu do internetu, dostarcza informacji na temat samego produktu. Dzięki temu osoba z dysfunkcją wzroku jest w stanie odróżnić w sklepie sok pomarańczowy od jabłkowego, dowiedzieć się czy w ręku trzyma szampon do włosów, czy żel pod prysznic, pozna nie tylko smak jogurtu jeszcze przed jego otwarciem, ale dowie się również, ile zawiera cukru, owoców i innych składników. ”
Ponadto generując, drukując i naklejając własne kody, zarówno QR jak i kreskowe można w innowacyjny sposób dopasować najbliższe otoczenie do własnych potrzeb. Segregatory z dokumentami, pokrowce z ubraniami, a nawet domowe przetwory. Każde z nich można oznaczyć własnym kodem QR wyposażonym w informację o zawartości pudełka, organizatora czy słoika. Świetnym rozwiązaniem jest również moduł lupy elektronicznej, która pozwoli w dowolnym momencie powiększyć zbyt mały tekst, zmienić jego kontrast lub jasność. Potrząsając urządzeniem można włączyć dodatkowe podświetlenie obrazu. Moduł rozpoznający barwy umożliwi lepsze i dokładniejsze dobieranie kolorów ubrań, zarówno tych zakładanych przed wyjściem z domu, jak i tych sortowanych przed najbliższym praniem. Warto zaznaczyć, że aplikacje Seeing Assistant mają rekomendacje Polskiego Związku Niewidomych, ponadto są proste w obsłudze.
Rewolucyjnym rozwiązaniem na rynku polskim jest również Be My Eyes, bardzo prosta , a zarazem genialna aplikacja, która obsługuje systemy operacyjne iOS i Android. Aplikacja łączy społeczność niedowidzących i niewidomych ze społecznością widzących ochotników. Dzięki połączeniu wideo ochotnicy pomagają osobom niedowidzącym i niewidomym w rozwiązaniu codziennych problemów. Tych bywa przecież co nie miara w życiu osób z dysfunkcją wzroku. Przygotowanie posiłku, dobranie ubrań pod względem kolorów, przeczytanie etykiety, rozróżnienie przedmiotów, sprawdzenie terminu ważności na etykiecie, czy rozkładu jazdy transportu publicznego – w tym wszystkim ochotnik może pomóc osobie niedowidzącej lub niewidomej. Aby dołączyć do społeczności Be My Eyes, należy zainstalować aplikację z App Store lub Google Play i zarejestrować się jako osoba niedowidząca lub niewidoma, albo jako widząca ochotniczka lub ochotnik.
Aplikacje dla osób z niepełnosprawnością ruchową
Te rodzaje aplikacji koncentrują się na barierach architektonicznych, ułatwiają poruszanie się osobie siedzącej na wózku inwalidzkim, ale nie tylko…
Aplikacja ParrotOne powstała z myślą o osobach, mających problemy z czynnościami manualnymi, w tym z pisaniem za pomocą klawiatury smartfona. Ta nowatorska aplikacja dla osób niepełnosprawnych pomaga więc w jednym z najważniejszych aspektów życia – komunikacji międzyludzkiej. Celem programu jest ograniczenie liczby ruchów dłoni potrzebnych do wygenerowania wiadomości do minimum. Twórcą aplikacji jest…Polak. Piotr Lewandowski doskonale zna problem z precyzją ruchów palców na klawiaturę dotykowej. Sam jest bowiem osobą z niepełnosprawnością. Aplikacja uczy się tego, jakich zwrotów używa użytkownik, jak układa zdania. Z czasem poprawia się sama szybkość pisania oraz ogólna satysfakcja z korzystania z aplikacji. Uproszczone pisanie może spodobać się osobom, które mają problemy manualne z górnymi kończynami, borykającymi się ze spastycznością, przykurczami, drżeniem rąk czy wadami wzroku. Na razie ParrotOne wspiera funkcję tłumacza i trzy języki: polski, angielski i hiszpański. Ważną opcją pozostaje także ta, która umożliwia publikowanie postów na tablicy publicznej lub prywatnej na dedykowanym portalu społecznościowym. Ten ma ułatwiać osobom z niepełnosprawnościami nawiązywanie kontaktów czy poszukiwanie pracy.
Jakdojadę.pl to jeden z najpopularniejszych planerów podróży po polskich miastach, szczególnie godna polecenia jest aplikacja dostępna do pobrania na telefony z systemem Android oraz iOS. Mobilna wersja daje użytkownikowi wiele funkcji. Istnieje również wersja na przeglądarkę. Planując trasę, uwzględnia środki komunikacji miejskiej przystosowane dla osób z niepełnosprawnością. Mapy Google funkcjonują podobnie. Smartfon może pomóc znaleźć najbliższą toaletę dla niepełnosprawnych w danym mieście, bank, urząd czy muzeum przystosowane do zwiedzania przez osoby na wózkach, hotel z najlepszymi udogodnieniami dla osób z niepełnosprawnością ruchową i tym podobne.
Jak widzicie, powyższe aplikacje są przeznaczone dla grup użytkowników o bardzo zróżnicowanych potrzebach. To świetna wiadomość dla milionów ludzi. Wystarczy wiedza, smartfon, oraz internet, aby korzystać z dobrodziejstwa technologii mieszczącej się w naszej kieszeni. Sama stałam się wolontariuszką w aplikacji Be My Eyes. Kto wie, może kiedyś moje oczy zastąpią wzrok osobie niedowidzącej? Sądzę, że to fascynujące. Ty też masz możliwość w prosty sposób skorzystać z takiej niepowtarzalnej usługi. Szybki rozwój nowoczesnych technologii może mieć swoją jasną, pozytywną stronę. Jest nim bowiem techniczny pomost budujący codzienność osób z niepełnosprawnościami.
Przydatne strony:
HearUs
aplikacja do pobrania
https://play.google.com/store/apps/details?id=com.hearusapp&hl=pl&gl=US
Seeing Assistant Move
Aplikacja do pobrania
https://play.google.com/store/apps/details?id=pl.com.tt.seeingassistantmove&hl=pl&gl=US
Seeing Assistant Home
Aplikacja do pobrania
https://play.google.com/store/apps/details?id=pl.com.tt.seeingassistanthome.lite&hl=pl&gl=US
Be My Eyes
Aplikacja do pobrania
https://play.google.com/store/apps/details?id=com.bemyeyes.bemyeyes&hl=pl&gl=US
ParrotOne
Aplikacja do pobrania
https://play.google.com/store/apps/details?id=com.hachi.parrotone&hl=pl&gl=US
Jakdojadę.pl
Aplikacja do pobrania
https://play.google.com/store/apps/details?id=com.citynav.jakdojade.pl.android&hl=pl&gl=US
Anna Piwowarska
nauczyciel bibliotekarz, nauczyciel wspomagający w szkole podstawowej
Artykuł ukazał się w 6 numerze dwumiesięcznika Neuroróżnorodni.
Cały numer do pobrania za darmo:
https://alen961.wixsite.com/neuroroznorodni/czasopismo