Mimo niemałego stażu w pracy z dziećmi, stale kompletuję tytuły do mojej nauczycielskiej biblioteczki. Gdy tylko dowiedziałam się, że w księgarniach pojawi się „777 pomysłów na zabawy z książką” pomyślałam to absolutny must have.
Autorkę książki, Małgorzatę Swędrowską znam od dawna. Wielokrotnie uczestniczyłam w prowadzonych przez nią szkoleniach i warsztatach. Jest wybitnym autorytetem w dziedzinie upowszechniania czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży. To jej zawdzięczamy koncepcję czytania wrażeniowego. Literaturę dziecięcą popularyzuje na każdym kroku jako edukatorka, nauczycielka edukacji wczesnoszkolnej i wychowania przedszkolnego, wykładowca na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz trenerka PSPiA KLANZA. Napisała wiele artykułów i książek m.in: „Elementarz w podskokach”, „Moja mama, mój tata”, „ Moja siostra, mój brat”, „Moja babcia, mój dziadek, „Nauka czytania i pisania przez ćwiczenia i zabawy grafomotoryczne”, „Niespodziankowe bajki”, „Wielkie prawdy w małych opowiastkach”, „Złap uwagę swojego ucznia”, „Koziołki, rury i czarcie ogony”, a ostatnio „ 777 pomysłów na zabawę z książką”.
To opracowanie jest prawdziwym kompendium wiedzy nie tylko dla nauczycieli, ale i rodziców, którzy zdają sobie sprawę jak ważne dla rozwoju dziecka jest czytanie. Autorka bazuje na psychopedagogicznej koncepcji prof. Anny Brzezińskiej i prof. Marii Burtowy. Ta koncepcja zakłada istnienie trzech etapów w nauce czytania i pisania: wyrabianie gotowości, elementarna i właściwa nauka czytania i pisania. Pierwsza część książki poświęcona jest zabawom przed, po i w trakcie czytania. Druga zawiera inspiracje, które mogą dzieciom pomóc w nauce czytania. Na koniec autorka podaje subiektywną listę książek na różne okazje. W książce można znaleźć odpowiedź na pytanie, w jaki sposób można uruchomić wewnętrzną motywację dziecka, aby zainteresowało się książką i zaczęło pięknie czytać? Autorka podkreśla, że ta gotowość na odkrywanie nowych umiejętności powiązana jest ściśle z zaspokojeniem naturalnych potrzeb dziecka: m.in. bezpieczeństwa, ruchu, zabawy i nowych wrażeń. To, co poprzedzi czytanie lub nastąpi po nim, może nie tylko wprawić dziecka w dobry nastrój i rozniecić jego ciekawość, ale też pomóc mu w skoncentrowaniu się na czytanym tekście i sprawić, że obcowanie z książką stanie się jedną z ulubionych jego zabaw.
Z niecierpliwością czekałam na wydanie „777 pomysłów na zabawę z książką”. Zakładałam, że dla mnie jako nauczycielki edukacji wczesnoszkolnej i etyki, czy też prywatnie babci dwóch wnuczek będzie to prawdziwy skarb. Nie pomyliłam się. Czytałam ją z zapartym tchem. To dla mnie kopalnia nowych pomysłów i inspiracji, a także duże wsparcie przy omawianiu szkolnych lektur. Przytoczę tutaj tylko kilka wybranych z metod pracy z książką, które spodobały mi się najbardziej. Jedną z nich jest wprowadzenie rytuałów np. poprzedzanie i kończenie czytania rymowankami oraz używanie nakryć głowy i rekwizytów do czytania, które kojarzą się z prezentowanym tytułem. Niezwykle ciekawy jest według mnie pomysł na korzystanie z szyfrów i zabawa w detektywów przy okazji spotkania z literaturą dziecięcą. Kolejna rzecz warta wdrożenia w klasie wygospodarowanie w sali przestrzeni do samodzielnego czytania. Autorka kieruje swoją książkę nie tylko do nauczycieli, ale i rodziców i również ich zachęca do stworzenia specjalnego klimatu towarzyszącego czytaniu. Według mnie życiu wielu rodzin towarzyszy dość duże tempo, rodzice bywają zabiegani i zapracowani, a dzieci potrzebują czasu poświęconego tylko im, wyciszenia i alternatywy dla wszechobecnej cyfryzacji. Jestem pewna, że czytanie i towarzyszące im aktywności rozwiną dziecięcą wyobraźnię, wzbogacą słownictwo, nauczą nazywania i rozumienia emocji oraz staną się podstawą dobrych relacji w rodzinie. Ułatwią także dzieciom szkolny start i opanowanie umiejętności czytania.
Aleksandra Lewandowska
Małgorzata Swędrowska – pedagożka, przyjaciółka dzieci i książek, twórczyni koncepcji czytania wrażeniowego, wykłada na UAM Poznań, wymyśla książki dla dzieci, publikuje dla nauczycieli, bibliotekarzy i rodziców. Autorka „777 pomysłów na zabawy z książką”
