Według raportu Infuture Institute ponad 64% dzisiejszych uczniów będzie pracować w zawodach, które jeszcze nie istnieją. Sama młodzież otwarcie przyznaje, że z chwilą ukończenia szkoły część zdobytych w niej umiejętności będzie już nieaktualna lub wręcz niepotrzebna. Problem widzi każdy z nas: szkolnictwo w Polsce nie odpowiada na problemy współczesnego świata. Tylko jak to zmienić?
W szkole jak w biznesie. Dobre zarządzanie to podstawa
Zarządzanie szkołą można z łatwością porównać do kierowania firmą. Dyrektorki i dyrektorzy codziennie podejmują wiele większych i mniejszych decyzji, które mają wpływ na to, jak wygląda szkolna codzienność. Działają często w zmiennej rzeczywistości, z niewystarczającymi środkami oraz wysokimi wymaganiamistawianymi przez organy nadzorcze, samorządy, rodziców i niekiedy samych uczniów. Kto z nas nie zna tego z doświadczenia: presja oraz ograniczone zasoby do realizacji zadania? Ponadto, dyrekcja kieruje zespołem nauczycieli, którzy sami mierzą się z wieloma trudnościami, takimi jak wypalenie zawodowe czy nagłe wprowadzenie edukacji zdalnej.
85% dyrektorów i dyrektorek w Polsce prowadzi szkołę bez wcześniejszego praktycznego doświadczenia w zakresie zarządzania – to dla nich pierwsza praca na stanowisku managerskim. Na dodatek, nie istnieje realne wsparcie dotyczące doskonalenia zawodowego dyrektorów szkół, którzy już zajmują to stanowisko.
Zmiana w polskiej szkole jest możliwa
„W edukacji zawsze chodzi o relacje. Wspaniali nauczyciele to nie tylko dobrzy instruktorzy czy administratorzy testów.
To mentorzy pełniący rolę inspiracji dla swoich uczniów”.
Sir Ken Robinson
Rozwój kompetencji managerskich dyrektora jest niezbędny nie tylko w lepszej organizacji, ale także w skutecznym zarządzaniu zespołem nauczycieli, podnoszeniu ich kwalifikacji oraz, w konsekwencji, lepszym nauczaniu. Dobre zarządzanie to jednak tylko jeden aspekt koniecznej zmiany w polskiej szkole. Drugi to „czynnik ludzki”. Dobre relacje między dorosłymi są gwarancją dobrze działającego zespołu i w konsekwencji całego szkolnego ekosystemu. Współpraca oparta na zaufaniu, życzliwości i ludzkim patrzeniu na drugiego człowieka to podstawa w tworzeniu szkoły przyszłości, gdzie uczniowie z nauczycielami tworzą „drużynę grającą do jednej bramki”. Rolą rodziców i dyrektorów jest wspieranie i kibicowanie im w osiąganiu celów. Edukacja musi być grą zespołową!
W zmianie szkolnej rzeczywistości nie pomogą nieufne spojrzenia rodziców na nauczycieli, presja ze strony dyrekcji czy nacisk na wyniki i miejsce w rankingach. Prawdziwie dobra szkoła pomaga w odkrywaniu pasji i mocnych stron uczniów, uczy ich jak je rozwijać. Edukacja powinna być konsekwencją rozbudzonej dziecięcej ciekawości i chęci do eksploracji świata. To praca na wzorcach przekazywanych przez wszystkich zaangażowanych w ten trudny proces. Szkoła, której nam potrzeba, to miejsce otwarte, w którym dobrze czują się uczniowie, nauczyciele i dyrektorzy. To miejsce, które rodzice darzą zaufaniem, a dzieci z różnymi pasjami mogą w nim rozwijać swoje zainteresowania. Tylko efektywna współpraca dorosłych pozwoli stworzyć taką szkołę.
Najważniejsza jest pasja i ciekawość
Dyrektor jako zarządzający szkołą jest kluczową osobą, która może dokonać transformacji na poziomie mikro i dzięki temu wpłynąć na poprawę działania systemu edukacji w kraju. W Polsce 14 tys. dyrektorów dba o rozwój 3 mln uczniów i zarządza 250 tys. nauczycieli. Brak dobrego przygotowania do zarządzania powoduje, że nie stanowią oparcia dla nauczycieli, którzy mają przygotowywać uczniów do wejścia w dorosłe życie i rynek pracy. Konsekwencje odczuwają dzieci, stając się dorosłymi żyjącymi w przeświadczeniu, że obowiązki muszę być przykre i trudne. Praca staje się kontynuacją doświadczeń wyniesionych ze szkoły i stresem, którego doświadczają jako dzieci.
Jednym z ważnych kroków do zmiany w edukacji, a dalej – do zmiany społecznej – jest pomoc dyrektorowi w rozwoju kompetencji managerskich i umiejętności wspierania zespołu nauczycieli, którym kieruje. Taki właśnie cel przyświeca nowemu projektowi Fundacji Uniwersytet Dzieci “Dziecko z pasją, a nie paskiem”. To cykl bezpłatnych szkoleń, warsztatów i spotkań mentoringowych, dzięki którym dyrektorzy szkół podstawowych wzmocnią swoje umiejętności przywódcze, a nauczyciele zdobędą wiedzę metodyczną, by skuteczniej i ciekawiej uczyć. Zyskają zaś na tym uczniowie.
“Jesteśmy przekonani, że możliwe jest, żeby szkoły rozwijały pasje dzieci, jednocześnie realizując założenia podstawy programowej i przygotowując uczniów do egzaminów. W tym celu kluczowe jest wzmocnienie kadry zarządzającej szkołą oraz kadry pedagogicznej przez szkolenia, mentoring i wdrożenie prostych narzędzi zarządzania”.
Bogusława Łuka, Fundacja Uniwersytet Dzieci
Projekt “Dziecko z pasją” to bezpłatny, 2-letni projekt dla szkół z województw wielkopolskiego, dolnośląskiego, śląskiego, małopolskiego, łódzkiego, pomorskiego i mazowieckiego. Rekrutacja do programu trwa do 27 czerwca 2022. Szczegóły dotyczące rekrutacji znajdują się na stronie: https://wklasie.uniwersytetdzieci.pl/dziecko-z-pasja
autor: Fundacja Uniwersytet Dzieci
Tekst powstał przy współpracy z naszym partnerem
