W ostatnim czasie powiększa się grono osób zainteresowanych poszukiwaniem różnych sposobów na wprowadzenie do swojego życia równowagi, wewnętrznego wyciszenia i ładu mentalno-emocjonalnego. Równocześnie, jako przejaw reakcji na wszechobecny konsumpcjonizm, pojawiają się trendy będące pochwałą minimalizmu i świadomego podejścia do zakupów lub ograniczania dóbr materialnych zgodnie z zasadą „mniej znaczy więcej”.
Marie Kondo, autorka książki Magia sprzątania, w ciekawy sposób łączy te dwa aspekty. Nowatorska metoda KonMari opiera się na japońskiej tradycji i wartościach, według których otaczamy się tylko rzeczami, które sprawiają nam radość. To zaproszenie do zsynchronizowania i zintegrowania naszej przestrzeni wewnętrznej i zewnętrznej, by nawzajem się wspierały. A ten proces zaczyna się od tego, od czego zaczyna się uważność – od ZATRZYMANIA SIĘ. Niewiele osób postrzega bałagan w domu jako odzwierciedlenie „bałaganu” w sobie. Łatwiej przypisać sobie „nieład artystyczny” i znaleźć wiele usprawiedliwień życia w chaosie, takich jak:
– Doba jest za krótka.
– Kiedyś miiałam(-łem) porządek, ale teraz mam rodzinę i są ważniejsze rzeczy.
– Trudno utrzymać porządek, gdy inni wciąż bałaganią.
Jednak w tej sytuacji nie mamy skrupułów, by nazwać innych wprost „bałaganiarzami” i oczekiwać porządku, szczególnie wobec dzieci.
Zgodnie z teorią atrybucji, ta głęboko zakorzeniona w ludzkim umyśle naturalna skłonność do przypisywania sobie sukcesu w przypadku pozytywnych zdarzeń, a z drugiej strony – przypisywanie winy za porażkę czynnikom sytuacyjnym ma za zadanie chronić nasze poczucie własnej wartości. Wobec innych często pomijamy oczywisty wpływ sytuacyjny na ich zachowanie i przypisujemy sukcesy czynnikom zewnętrznym, a porażki – wewnętrznym. Mówiąc prościej, są to nawyki oceniania otaczającej nas rzeczywistości. Jak często dokonujemy takich ocen w wielu aspektach życia pomaga uświadomić sobie regularna praktyka uważności. Nie chodzi o wyzbycie się ocen, bo to nie jest możliwe z racji na ciągłą aktywność umysłu. Chodzi o to, by dzięki przytomnej, życzliwej i nieoceniającej obecności w „tu i teraz”, w kontakcie z własnym ciałem, myślami i emocjami zauważać swoje niewspierające automatyczne zachowania oraz nawyki „bycia na autopilocie”. To pierwszy krok do osobistej zmiany i doświadczania nowej jakości życia.
W porządkowaniu domu, podobnie jak na kursach MBSR (Mindfuness-Based Stress Reduction), kolejność ćwiczeń jest nieprzypadkowa. W trakcie kursu zaczynamy od najłatwiejszych praktyk bazujących na kontakcie z ciałem, obserwacji oddechu, stopniowo przechodząc do obserwacji myśli i emocji. W przypadku sprzątania jest również gradacja od łatwych decyzji dotyczących ubrań, książek, dokumentów i komono (drobne rzeczy) do tych, które dotykają rzeczy czy pamiątek o wartości sentymentalnej.
Metoda KonMari to czas kontaktu ze sobą i poznawania „teraźniejszego” siebie, bez przeszłości i przyszłości. Jeśli dane ubranie leży w szafie i kiedyś często je nosiłaś(-łaś) to po pierwsze odpowiedz sobie na pytanie: Czy to ubranie sprawia mi radość TERAZ? Po drugie, jeśli poczujesz, że tak, to zostaw je. A jeśli nie – po prostu się go pozbądź z wdzięcznością – bez:
- rozpamiętywania przeszłości, że kiedyś Ci dobrze służyło,
- projekcji na przyszłość, że kiedyś schudniesz i będziesz je nosić,
- wyrzutów, że to tyle kosztowało,
- osądów, że to marnotrawstwo,
- poczucia winy, że to prezent od bliskiej osoby.
Takie uważne podejście do wiosennych porządków jest wspaniałym sposobem na spotkanie z osobistymi przekonaniami i schematami mentalnymi. To wspaniała okazja zarówno, by okazać wdzięczność wobec tego co masz, jak również, by pozwolić odejść rzeczom, których już nie potrzebujesz.
Bogna Gąsiorowska
Tekst powstał przy współracy z naszym partnerem:
Wiceprezes Polskiego Instytutu Mindfulness. Certyfikowany Nauczyciel kursów MBSR | MBCL Absolwentka Psychologii Pozytywnej UW, Certyfikowany Nauczyciel Mindfulness kursów MBSR (Mindfulness-Based Stress Reduction) i MBCL (Mindfulness-Based Compassionate Living), Wiceprezes Polskiego Instytutu Mindfulness, Certyfikowany Trener Biznesu w standardzie HRD BP i FRIS® (style myślenia i działania), prelegent na konferencjach poświęconych tematyce Happiness at Work, autorka artykułów nt. mindfulness. Partner biznesowy w obszarze przywództwa i podnoszenia efektywności w organizacjach dzięki wdrażaniu programów opartych na uważności. Jej zainteresowania koncentrują się na rozwijaniu uważnego przywództwa, budowaniu kultury organizacji uczącej się opartej na uważności i dobrostanie psychicznym pracowników.
